Ik moeder heel graag, maar ik ben geen geboren moeder. Toen ik zwanger werd dacht ik dat ik wel zou aanvoelen hoe alles moest eens de baby er was, maar de realiteit bleek toch moeilijker en uitdagender te zijn. Mijn oudste zoontje Helder is bovendien een erg gevoelig kindje dat veel huilde als baby. Hij gaf me dus niet veel tijd om er rustig in te komen. In het begin maakte me dat heel erg onzeker, maar nu durf ik zeggen dat ik enorm veel van hem geleerd heb en sta ik met vertrouwen in mijn ouderrol. Niet dat het nu allemaal vanzelf gaat, maar ik denk ook niet dat dat echt de bedoeling is. We proberen afgestemd op te voeden en dat betekent ook dat we continu opnieuw moeten kijken wat de noden zijn en hoe we daaraan kunnen tegemoet komen. Dat is niet evident, maar wel erg boeiend.

Je kindjes hebben op hun jonge leeftijd al een rijkdom aan woordenschat. Op welke manier praten jullie met de kindjes?

“Wij schrikken soms zelf ook van de grote woordenschat die onze kindjes al beheersen. Zelfs Mozes, de jongste, gebruikt de juiste woorden. Dat de kindjes zo’n grote rijkdom aan woordenschat hebben heeft misschien wel te maken met de boeken die we voorlezen en vermoedelijk ook omdat heel veel met hen in gesprek gaan. We zien hen als echte gesprekspartners en leggen uit waar nodig. We proberen ‘omdat ik het zeg’ te vermijden en regels samen te bespreken. En soms komen ze dan met zo’n sterke tegenargumenten dat ik niet anders kan dan de regel aanpassen. Heerlijk vind ik dat. Over sommige dingen praten we natuurlijk op hun niveau, zoals over corona. We zetten het nieuws niet op in hun bijzijn, maar praten we op hun niveau over waarom ze oma en opa niet zoveel mogen zien, waarom mensen een mondmasker dragen, etc.. We geven deze info beperkt mee omdat we hen er ook niet te veel mee willen belasten. Het voordeel van altijd thuis te zijn met ‘maar’ twee kindjes is dat er veel ruimte is voor interactie. Een juf die voor een volle klas staat kan niet zoveel 1 op 1 gesprekken voeren en dat is iets dat ik thuis wel kan geven”

Dus eigenlijk benoemen jullie de dingen ook meteen met het juiste woord en zeggen bijvoorbeeld niet “tuut tuut” tegen een trein?

“Wij zeggen eerder het juiste woord. Waarom zouden we hen eerst een ander woord aanleren om daarna het juiste aan te leren?

Door voor te lezen prikkel je de fantasie van uw kind. Merk je dat ook terug in hun spelen?

“Ja, heel erg. Ze spelen ook echt verhalen na. Zo merk je dat ze het verhaal echt begrijpen. Helder, ons oudste zoontje van 4,5 jaar, is heel geïnteresseerd in dieren dus we hebben veel boeken met allerhande weetjes over dieren en kinderencyclopedieën. Hij kijkt graag naar die boeken en vraagt dan geregeld om nog meer info op te zoeken over die dieren. Hij toont ook echt interesse en wil die info dan delen met zijn broertje. Gisteren aten we een aardbeientaartje en Helder vond dat de geknipte aanleiding om aan Mozes uit te leggen dat vogels die zaadjes ook opeten, ergens anders terug uitpoepen en dat er zo nieuwe aardbeienplanten kunnen groeien. En dan eindigt hij zijn verhaal met “En zo werkt de natuur”. Hilarisch om dat uit een kindermond te horen.

Op welke leeftijd ben je begonnen met boekjes voor te lezen?

“In het begin zijn dat zwart-witte boekjes of voelboekjes. Bij Helder konden we al heel snel boeken voorlezen, bij Mozes moesten we daar niet mee afkomen, hij begon er dan mee te gooien of erop te slaan. Helder kon al voor de leeftijd van 1 jaar geïnteresseerd naar een verhaal luisteren, bij Mozes is dat veel later gekomen. Bij Helder hebben we daardoor ook wel meer voorgelezen dan dat we nu doen bij Mozes. Mozes is met zijn 2,5 jaar vooral fan van zoek en doe boeken of houdt van hele lieve kleine verhaaltjes. Als het voorleesboek spannend is dan bedekt hij zijn ogen en roept hij dat hij bang is. Hij weet nochtans dat het verhaal goed eindigt, maar toch vindt hij het eng. Dat vind ik ook zo mooi aan boeken, dat het zoveel emoties kan opwekken. Het feit dat een kind zo opgaat in een boek is een compliment voor de schrijver van het boek.”

Met een boek kan je ook op een open en eenvoudige manier je kinderen blootstellen aan onderwerpen zoals de dood, ruzie maken, verliefd zijn ect. Heb jij ook boeken kunnen gebruiken in een bepaalde situatie in u leven?

“Ja, toen ik zwanger was hebben we dat wel gedaan. Een boek over de dood hebben we ook eens gekocht, en ik weet nog dat de vrouw aan de kassa bezorgd naar mijn zoon keek en me vervolgens vroeg of ik wel wist dat het boek over de dood ging. Ik denk niet dat we alleen over geluk moeten vertellen. Onderwerpen die voor ons moeilijk of confronterend zijn, zijn dat voor kindjes vaak niet. Het is net heel verfrissend om het met hen over die thema’s te hebben. Zulke kinderboeken worden ook op hun maat verteld. We gebruiken ook een boek bij een speciale gebeurtenis, zoals bij een tandartsbezoek. Dan vertellen we aan de hand van een prentenboek wat ze kunnen verwachten maar ook na het bezoek aan de tandarts kan het nuttig zijn om de spannende gebeurtenissen een plaats te geven.”

Hoe sta je tegenover boeken waarbij je samen met je kind interactief bezig bent en bijvoorbeeld voorwerpen moet zoeken of dieren die verstopt zijn?

“Dat doen we ook heel vaak. Het is voor ons geen boek om vlak voor het slapen gaan te lezen want dan durven ze al eens heel wild te worden. Het is eerder voor overdag als ze actief zijn. Helder vindt “Zoek de verschillen” heel leuk in deze categorie. Dat vindt hij heel tof en we hebben er nu ook een prentenboek van dat herbruikbaar is.”

Koop of huur je de boeken voor de kinderen?

“Meestal kopen wij boeken. We wachten niet op een feestdag of verjaardag om een boek te kopen voor de kinderen, wij beschouwen boeken ook niet als speelgoed. Soms koopt Kristof een paar boeken en dan ik weer en zo krijgen wij verschillende boeken bij elkaar. Via tips van inspirerende mensen die we online volgen komen we vaak bij de leukste boeken uit. We kopen onze boeken in de winkel maar evengoed online. Als we in Frankrijk op vakantie zijn en we zien leuke kinderboekjes in een winkeltje kopen we die ook, maar vertalen we ze wel naar het Nederlands tijdens het voorlezen.”

Hebben de kinderen inspraak in de keuze van de boeken?

‘Ze mogen dagelijks wel kiezen welke boeken we gaan lezen die dag, uit onze kast. Naar de dierentuin gaan we nog wel vaak en in dat winkeltje kiest hij nog heel graag een boekje uit.”

Hebben ze een speciaal ritueel of moment dat ze hun boekjes willen lezen?

“Soms komen ze zelf met een boekje aangelopen dat ze willen lezen. Soms ben ik vragende partij, al dan niet om een rustmoment in te lassen. Kristof steekt Helder in bed en bij hen is het een vast ritueel om dan nog eerst een boek of twee voor te lezen. Bij Mozes doe ik dat meestal niet omdat hij nog borstvoeding krijgt en zo al in slaap valt.”

Wat is jouw top 3 van boeken voor een peuter van 2,5 jaar als Mozes?

Naast zoekboeken denk ik aan “Mama kwijt“, een simpel maar geniaal voorleesboekje met weinig tekst. Een absolute favoriet van Mozes. Het beschrijft het gevoel dat de meeste kindjes wel kennen, wanneer je je mama even kwijt bent. In het boekje gaat een baby uil met de hulp van een eekhoorn op zoek naar mama uil nadat hij uit het nest is gevallen. Het moment dat ze elkaar terug in de armen kunnen sluiten is toch wel magisch.

“Het boek zonder tekeningen” vinden ze beiden leuk. Ik denk dat dit boek nog lang mee zal gaan, er staan geen tekeningen in maar het boek laat de voorlezer allemaal grappige dingen zeggen zoals ‘mijn hoofd is gemaakt van bosbessenpizza’ en ‘ik wil dit boek helemaal niet lezen!’. Het is eigenlijk machtsomkeerspel via een boek. Kindjes moeten soms veel en dat leidt soms tot frustraties. Machtsomkeerspel kan erbij helpen om die gevoelens te verwerken. Als ouder is het niet altijd evident om de rollen om te draaien en uit de comfortzone te treden. Via het boek is dat gemakkelijker want je moet gewoon lezen wat er staat en de kindjes vinden dat hilarisch. Dat zorgt voor veel grappige momenten.”

Wat is de top 3 voor kleuterboeken?

“Het stukje van de regenboog” is een gedichtenbundel. Nooit gedacht dat het zo zou aanslaan maar Hélder vindt het heel fijn. Er zit veel beeldspraak in maar ik vind dat tof om op die manier taalgevoeligheid mee te geven. Het is ook een creatieve manier om gevoelens onder woorden te brengen.

“Grote jongens huilen wel” is ook een boek dat ik heel goed vind, aangezien in onze maatschappij vaak wordt meegegeven dat jongens stoer moeten zijn en niet mogen huilen. Wij vinden het net heel belangrijk dat ze hun gevoelens mogen uiten en dat die gevoelens er best mogen zijn. We hebben een heel aantal boeken die over gevoelens gaan. Zo leren kindjes hun gevoelens herkennen en benoemen.. Ik vind het belangrijk dat ze een brede taal aan emoties ontwikkelen.

De voorleesboeken van Rachel Bright zijn ook prachtig. “De leeuw in de muis” is eentje uit de reeks. Dat zijn prentenboeken die we al zo vaak gelezen hebben dat ze ze mee kunnen opzeggen. In dit verhaal gaat het over een muis die eigenlijk zoals de leeuw wil zijn: stoer en sterk. Want iedereen kijkt naar de leeuw op. Maar ja, hoe vraag je als kleine muis tips aan een machtige leeuw? Uiteindelijk raapt de muis al haar moed bij elkaar en stapt ze af op de leeuw... die bang blijkt te zijn van muizen! Ook al zie je er stoer en sterk uit, je kan nog steeds bang zijn. Iedereen heeft angsten. Dit zijn zo van die boeken die mooie boodschappen geven, vind ik.

“De boekjes van Toon Tellegen” zijn boekjes die iets rauwer en misschien minder positief zijn, waarin verteld wordt dat je soms wel eens met angst gaat slapen en dat gemis soms maar blijft duren of hoe het gevoel van eenzaamheid ons kan overvallen. Maar net omdat er over die herkenbare gevoelens gesproken wordt, kunnen ze troost bieden. Zo van, ‘ik ben niet de enige die dit of dat soms voelt’. Het zijn allemaal mini-verhaaltjes over dieren. Een aanrader als je eens geen happy ending wil.

“De koala zit verstopt” van Lynn Pinsart is een voorleesboek boordevol taalgrapjes en kaka- en pipi-humor. Dat scoort altijd bij kindjes op deze leeftijd. De illustraties zijn ook supermooi.

“Twaalf maanden in het bos” is een prentenboek waarin iedere maand een pagina krijgt. Zo zie je de de natuur en het weer veranderen naarmate de maanden vorderen, kindjes leren zo over dag- en nachtdieren en over wanneer de dieren baby's krijgen. Ik vind het vooral leuk omdat dezelfde dieren en planten op iedere pagina terugkeren en het zo prachtig vormgegeven is.

We hebben ook best veel boeken waarbij het hoofdpersonage een andere kleur of achtergrond heeft, een meisje is of ‘een beetje anders’. Het Boek gaat dan niet specifiek over huidskleur, geslacht of diversiteit maar ik vind het vooral belangrijk dat ze niet alleen zichzelf herkennen in de personages. De wereld is namelijk ook divers. Ik wil graag dat ze ook verhalen lezen over sterke en slimme meisjes, kwetsbare jongens, kindjes met andere gewoontes, haar en huidskleur. Black Lives Matter heeft mijn ogen daarover wel wat geopend, dat het belangrijk is om daar niet blind voor te zijn, en vooral ook zwarte auteurs te steunen.

“Julian is een zeemeermin” gaat over een jongetje die een zeemeermin wil zijn en een gordijn gebruikt om een kleedje te maken. Wanneer oma dit ziet reageert ze aanvankelijk een beetje boos maar besluit dan om met hem mee te doen. Dat boek laat zien dat het oké is om te zijn wie je bent. En net omdat dit niet binnen het stereotype beeld past van wat jongen horen te dragen of doen, vind ik belangrijk om mee te geven.

“Imani’s moon” konden we alleen in het Engels vinden. Het verhaal gaat over een klein Maasai meisje dat uitgelachen wordt omdat ze zo klein is en daardoor twijfelt aan zichzelf. Uiteindelijk vindt ze dan toch de kracht om erboven te staan en gaat ze in zichzelf geloven. Een universeel verhaal in een prachtige setting.

Hebben mama en papa andere favoriete boekjes om voor te lezen?

“We kopen meestal boeken omdat die ergens in lijstjes in de krant verschijnen of aangeraden worden door mensen die er iets van kennen. Als vrienden of familie onze kindjes een boek cadeau doen, is dat meestal ook omdat ze het zelf ook hebben en een favoriet is van hun kindjes. We zijn daarom zelden teleurgesteld in het verhaal, maar het gebeurt wel eens dat er een boek bijzit die toch een boodschap geeft die wij liever niet meegeven aan de kinderen. Dan durf ik wel eens censureren en stop ik dat boek ver weg. Ik vind variatie vooral fijn denk ik, of een boek dat uitnodigt om geanimeerd te lezen, zoals bijvoorbeeld ‘De fantastische vliegwedstrijd’ van Tjibbe Veldkamp en Sebstiaan Vandoninck. Dat boek moet je trouwens meerdere keren (voor)lezen om te weten te komen wat er nu echt allemaal gebeurt. Heel leuk gedaan!

Wat vind je belangrijk aan een kinderboek?

“De boodschappen in de boeken moeten aansluiten met wat wij onze kindjes willen meegeven. Ook vind ik het belangrijk dat gevoelens bespreekbaar gemaakt kunnen worden. En tegenwoordig waken we er dus ook over dat onze boekenkast heel divers Is.

Welk kinderboek is volgens jou een echte aanrader?

“Het favoriete boek van Kristof, “Here we are” van Olivier Jeffers, zou ik heel graag in het Nederlands willen hebben, maar dat was destijds overal uitverkocht. Ik denk dat de schrijver het eigenlijk voor zijn eigen zoontje schreef, om hem kennis te laten maken met de wereld. Het bevat de boodschap dat we zorg moeten dragen voor de aarde en dat er altijd mensen bereid zullen zijn je helpen, want je bent nooit alleen. Verder is “Alfabet” van Charlotte Dematons, één echte aanrader. Elke pagina is aan een letter gewijd, en alle afbeeldingen op die pagina beginnen dan met dezelfde letter. Er hoort ook een app bij. Het is een origineel boek, voor Mozes is dat heel leuk omdat je het ook als zoekboek kan gebruiken en je er nieuwe woorden mee leert en voor Helder is het interessant om met klanken en letters bezig te zijn. Ook “Stella ver van de zee” van Gerda Dendooven, is een topper. Naar mijn gevoel gaat dat over de vluchtelingenproblematiek. Het wordt op een mooie manier verwoord, toch een actueel thema tegenwoordig. Gedichtenbundels vind ik ook een aanrader, zeker voor gevoelige kindjes.”

Heb je tips om boeken aantrekkelijker te maken voor jonge kindjes en hoe pak je dat zelf aan?

“Uw gêne opzijzetten en geanimeerd voorlezen. Ook beginnen met zeer toegankelijke boeken, zoals voel- en zoekboekjes, zodat je dit ritueel al installeert als ze nog baby zijn.”

Hecht je belang aan een verzorgde taal?

“Ik ben oorspronkelijk van de Kempen, en dat hoor je misschien wel. Ik stoor me daar niet aan. We verhuizen binnenkort van de stad naar een dorp in de Kempen dus dan zal mijn accent waarschijnlijk weer meer aanwezig zijn. Maar we hechten denk ik meer belang aan een rijke woordenschat en respectvol communiceren dan aan een verzorgde taal.”

Wat betekenen boeken voor u?

“Ik ben iemand die veel dagdroomt en zit vaak in mijn eigen wereldje. Ik vind boeken ook een apart universum. Ik vind het leuk om in een ander wereldje te stappen. Bij kinderboeken vind ik het belangrijk om het zo goed mogelijk voor te lezen met intonaties, gebaren en andere stemmetjes te gebruiken. Het is vluchten in een andere realiteit. Soms herhalen de kindjes, vooral Helder dan, de zinnen die in de boeken staan, zelfs maanden later herinnert hij bepaalde zinnen uit de boeken en gebruikt hij die in zijn eigen spel.”

Welke soort boeken geniet uw voorkeur als lezer?

“Met mama te worden heb ik veel minder tijd om zelf een boek te lezen. Vroeger las ik heel graag fictie maar als ik nu een boek lees, gaat het meestal over het ouderschap. Ik hou ook van boeken die me inzicht geven en wetenschappelijk onderbouwd zijn. Recent heb ik “De meeste mensen deugen” gelezen, één heel goed boek met een goede storytelling en boeiende informatie. Het is geen boek over opvoeden, maar je kan het wel doortrekken in je opvoeding.

Wat vindt u de mooiste taal?

“Nederlands. De taal die je beheerst en kent. Ik spreek vloeiend Frans en Engels en kan ook Italiaans, maar ik vind het toch altijd fijner om In het Nederlands te schrijven. Dat doe ik dus ook op mijn instagram.”

Ligt er nu een boek op je nachtkastje?

“Ik ben nu een paar boeken tegelijkertijd aan het lezen en dat zorgt ervoor dat ik halverwege blijf steken. Ik ben bezig in het boek “Laat je kind niet los” van Gabor Matté en Gorden Neufeld en in het boek “Wat elk kind nodig heeft” van Klaar Hammenecker.

Heb je in de loop van de jaren boeken zien veranderen?

“Wat kinderboeken en ouderschapsboeken betreft zie ik de laatste jaren verdienstelijke pogingen om de taboe’s die er momenteel nog zijn te doorbreken en gevoelige thema’s bespreekbaar te maken. Hanne Luyten schreef een boek “ Niet aan kind en gezin verklappen”, een heel humoristisch boek met heel herkenbare zelfrelativerende verhalen over het ouderschap. Zo’n boek past in de tijdsgeest. Ze schreef ook een kinderboek “Het huis met de gele deur”. Dat gaat over een gezin met 7 kindjes en twee mama’s. Het is fijn dat dit nu ook in een kinderboek kan zonder daar een hoofdthema van te maken.”

Over wat zou er nog een kinderboek moeten bestaan dat er nu nog niet is?

“Het zou kunnen dat het bestaat maar ik vond tot op heden nog geen goed boek voor in onze boekenkast dat gaat over zieke kindjes die een operatie moeten ondergaan of een moeilijke start hadden vanaf de geboorte. Helder kent het verhaal wel zo’n beetje van zijn moeilijke start en operatie maar het zou fijn zijn dat daar ook een boek van bestond.

Door jullie beroep zijn zowel jij als Kristof veel met taal bezig. Vind je dat ook belangrijk naar u kindjes toe om veel met taal bezig te zijn of is dat eerder een automatisme?

“Ik denk dat wij allebei dat talent hebben en dat we daarom daar ook onze job van gemaakt hebben. Onze kindjes zijn Verbaal sterk, maar of dat nu genetisch is of omdat we veel met taal bezig zijn, weet ik niet. Kristof maakt graag taalgrapjes en als Helder dan een taalgrap maakt, zie ik Kristof blinken van trots. De juf van Helder zei ook dat ons zoontje een rijke woordenschat heeft en zijn gevoelens goed kan verwoorden dus dan denk ik wel dat het vele voorlezen zijn vruchten afwerpt”

Heb je ambitie om zelf ooit een boek te schrijven?

“Ik was zeker en vast gecharmeerd toen ik enkele jaren geleden de vraag kreeg of ik geen boek over het ouderschap wou schrijven maar ik heb toen vrij snel beslist het niet te doen. De moederschapsboeken vliegen je momenteel rond de oren, en ik zou oprecht ook niet weten wat ik daar nog aan kan toevoegen. Er worden ook veel boeken snel snel “ gemaakt” in plaats van “ geschreven”. Als ik een boek zou schrijven, dan wil ik daar echt de tijd voor nemen en niet werken met strakke deadlines. En met de twee kleine kindjes thuis zie ik dat niet snel gebeuren. Maar momenteel heb ik niet het gevoel dat ik een boek moet schrijven om een ei kwijt te kunnen. Dat doe ik wel op mijn eigen instagram account. Een kinderboek schrijven zie ik mijn man eerder nog doen.

Vind je dat het aanbod kinderboeken voldoende is?

“Er kunnen naar mijn gevoel nooit genoeg kinderboeken zijn. Er zijn nog zoveel verhalen te vertellen, en dan liefst door mensen die daar tot nu toe niet altijd de kans toe kregen omdat ze minder privileges hebben.

Hebben boeken een opvoedkundige rol?

“Ik vind boeken de ideale manier om over andere mensen en culturen te leren, om thema’s als armoede en anders zijn bespreekbaar te maken, om bepaalde gebeurtenissen te verwerken of je er net op voor te bereiden en ik denk dat het vooral belangrijk is dat ieder kind zich ergens wel in kan herkennen.

Eva, heel erg bedankt voor jou boeiende kijk in de boekenwereld van jonge kinderen!